Pomoc dla rolników, którzy w 2021 r. ponieśli straty w uprawach spowodowane niekorzystnymi zjawiskami atmosferycznymi

W dniu 1 czerwca 2022 r. w Dzienniku Ustaw, pod pozycją 1172, zostało opublikowane rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 25 maja 2022 r. zmieniające rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 stycznia 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu i sposobów realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

Nowelizacja rozporządzenia wprowadza nową formę pomocy dla producenta rolnego, w którego gospodarstwie rolnym powstały szkody w uprawach rolnych spowodowane wystąpieniem w 2021 r. gradu, deszczu nawalnego, ujemnych skutków przezimowania, przymrozków wiosennych, powodzi, huraganu, pioruna, obsunięcia się ziemi, lawiny lub suszy (§13zp).

Rozporządzenie weszło w życie w dniu 16 czerwca 2022 r.

Zgodnie z powyższymi przepisami wnioski można składać od dnia 16 czerwca 2022 r. (tj. dnia wejścia w życie ww. rozporządzenia) do dnia 30 czerwca 2022 r.

Termin składania wniosków, nie podlega przywróceniu.

W przypadku złożenia wniosku po dniu 30 czerwca 2022 r., nie wszczyna się postępowania w sprawie przyznania pomocy.

Wnioski mogą być składane bezpośrednio w kancelarii biura powiatowego ARiMR, za pośrednictwem platformy ePUAP lub wysłane za pośrednictwem wyznaczonego operatora pocztowego (Poczta Polska).

Przez datę złożenia wniosku należy rozumieć datę osobistego złożenia dokumentu w biurze powiatowym ARiMR, a w przypadku złożenia wniosku za pośrednictwem wyznaczonego operatora pocztowego (Poczta Polska) lub platformy ePUAP – datę jego nadania.

1. któremu został nadany numer identyfikacyjny w trybie przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności;
2. będącemu mikroprzedsiębiorstwem, małym albo średnim przedsiębiorstwem w rozumieniu załącznika I do rozporządzenia Komisji (UE) nr 702/2014 z dnia 25 czerwca 2014 r. uznającego niektóre kategorie pomocy w sektorach rolnym i leśnym oraz na obszarach wiejskich za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz. Urz. UE L 193 z 1.7.2014, str.1, z późn. zm.);
3. w którego gospodarstwie rolnym powstały szkody w uprawach rolnych spowodowane wystąpieniem w 2021 r.:

a)    gradu, deszczu nawalnego, ujemnych skutków przezimowania, przymrozków wiosennych, powodzi, huraganu, pioruna, obsunięcia się ziemi lub lawiny w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich, które zostały oszacowane przez komisję powołaną przez właściwego wojewodę i które spowodowały na danej powierzchni upraw rolnych utratę co najmniej 20% plonu, lub

b)    suszy w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich, które zostały obliczone za pośrednictwem publicznej aplikacji, i które spowodowały na danej powierzchni upraw rolnych utratę co najmniej 5% plonu.

1. 1000 zł na 1 ha powierzchni upraw rolnych, na których wystąpiły szkody w wyniku suszy, gradu, deszczu nawalnego, ujemnych skutków przezimowania, przymrozków wiosennych, powodzi, huraganu, pioruna, obsunięcia się ziemi lub lawiny w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich w wysokości co najmniej 60% plonu;
2. 500 zł na 1 ha powierzchni upraw rolnych, na których wystąpiły szkody w wyniku gradu, deszczu nawalnego, ujemnych skutków przezimowania, przymrozków wiosennych, powodzi, huraganu, pioruna, obsunięcia się ziemi lub lawiny w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich w wysokości co najmniej 20% i mniej niż 60% plonu;
3. 500 zł na 1 ha powierzchni upraw rolnych, na których wystąpiły szkody w wyniku suszy w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich w wysokości co najmniej 5% i mniej niż 60% plonu.

1. jako pomoc de minimis w rolnictwie, na warunkach określonych w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 1408/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art.107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis w sektorze rolnym oraz zgodnie z przepisami o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej, w przypadku gdy szkody w uprawach rolnych spowodowane:

• gradem, deszczem nawalnym, ujemnymi skutkami przezimowania, przymrozkami wiosennymi, powodzią, huraganem, piorunem, obsunięciem się ziemi lub lawiną wyniosły nie więcej niż 30 % średniej rocznej produkcji rolnej w gospodarstwie rolnym z trzech ostatnich lat poprzedzających rok, w którym wystąpiły szkody, albo z trzech lat w okresie pięcioletnim poprzedzającym rok, w którym wystąpiły szkody, z pominięciem roku o najwyższej i najniższej wielkości produkcji;
• suszą wyniosły nie więcej niż 30 % średniej rocznej produkcji rolnej w gospodarstwie rolnym z trzech ostatnich lat poprzedzających rok, w którym wystąpiły szkody.

albo

2. jako pomoc publiczna, poza formułą de minimis, na warunkach określonych w ww. rozporządzeniu Komisji (UE) nr 702/2014 oraz zgodnie z przepisami o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej w przypadku, gdy szkody w uprawach rolnych spowodowane:

• gradem, deszczem nawalnym, ujemnymi skutkami przezimowania, przymrozkami wiosennymi, powodzią, huraganem, piorunem, obsunięciem się ziemi lub lawiną wyniosły powyżej 30 % średniej rocznej produkcji rolnej w gospodarstwie rolnym z trzech ostatnich lat poprzedzających rok, w którym wystąpiły szkody, albo z trzech lat w okresie pięcioletnim poprzedzającym rok, w którym wystąpiły szkody, z pominięciem roku o najwyższej i najniższej wielkości produkcji,
• suszą wyniosły powyżej 30 % średniej rocznej produkcji rolnej w gospodarstwie rolnym z trzech ostatnich lat poprzedzających rok, w którym wystąpiły szkody.

Wysokość pomocy ustala się jako iloczyn deklarowanej przez producenta rolnego we wniosku powierzchni uprawy, w której powstały szkody oraz stawki pomocy.

Łączna wysokość pomocy nie może przekroczyć 80% (lub w przypadku gospodarstw na obszarach ONW 90%) kwoty obniżenia dochodu z produkcji rolnej, z uwzględnieniem pomocy otrzymanej na podstawie odrębnych przepisów i otrzymanych odszkodowań.

• w dniu wystąpienia szkód w uprawach rolnych spowodowanych wystąpieniem w 2021 r. gradu, deszczu nawalnego, ujemnych skutków przezimowania, przymrozków wiosennych, powodzi, huraganu, pioruna, obsunięcia się ziemi lub lawiny w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich co najmniej 50% powierzchni upraw w gospodarstwie rolnym, z wyłączeniem wieloletnich użytków zielonych, nie było ubezpieczone co najmniej od jednego z ryzyk: suszy, gradu, deszczu nawalnego, ujemnych skutków przezimowania, przymrozków wiosennych, huraganu, piorunu, powodzi, obsunięcia się ziemi lub lawiny;
• w gospodarstwie rolnym, w którym wystąpiły szkody spowodowane wystąpieniem w 2021 r. suszy w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich, co najmniej 50% powierzchni upraw uprawianych w plonie głównym, z wyłączeniem wieloletnich użytków zielonych, nie było ubezpieczone od ryzyka suszy, gradu, deszczu nawalnego, ujemnych skutków przezimowania, przymrozków wiosennych, powodzi lub huraganu w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich.

Pomoc przyznawana jest w drodze decyzji kierownika biura powiatowego Agencji właściwego ze względu na miejsce zamieszkania albo siedzibę producenta rolnego i tam należy złożyć wniosek o udzielenie pomocy.

Nie wszczyna się postępowania w sprawie przyznania pomocy w przypadku złożenia wniosku po dniu 30 czerwca 2022 r.

1. kopię protokołu oszacowania szkód, o którym mowa w § 5 ust. 5 ww. rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 stycznia 2015 r. , który poza informacjami, o których mowa w § 5 ust. 8 tego rozporządzenia, zawiera informacje o powierzchni upraw rolnych, na której powstały szkody spowodowane wystąpieniem w 2021 r. gradu, deszczu nawalnego, ujemnych skutków przezimowania, przymrozków wiosennych, powodzi, huraganu, pioruna, obsunięcia się ziemi lub lawiny w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich (w przypadku ubiegania się o pomoc publiczną protokół powinien być potwierdzony przez właściwego wojewodę), lub 
2. uwierzytelniony przez producenta rolnego wydruk protokołu oszacowania szkód, o którym mowa w § 13x ust. 5 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 stycznia 2015 r., albo kalkulacji oszacowania szkód, o której mowa w § 13x ust. 6a tego rozporządzenia, które zawierają informację o powierzchni upraw rolnych, na której powstały szkody spowodowane wystąpieniem w 2021 r. suszy w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich;
3. kopię polisy ubezpieczeniowej potwierdzającej zawarcie umowy ubezpieczenia upraw rolnych wraz z potwierdzeniem opłacenia składki, jeżeli nie wynika to bezpośrednio z treści polisy;
4. zaświadczenia dotyczące otrzymanej pomocy de minimis oraz informacje niezbędne do udzielenia tej pomocy, o których mowa w art. 37 ust. 2 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej (równoznaczne z zaświadczeniami będzie wypełnienie stosownego oświadczenia we wniosku o przyznanie pomocy, Sekcji VII, Części A (Pomoc de minimis, pkt 6).

Jeżeli w 2021 r. producent rolny poniósł szkody w uprawach w związku z wystąpieniem więcej niż jednego niekorzystnego zjawiska atmosferycznego, którego skutki są szacowane przez komisję powołaną przez wojewodę (grad, deszcz nawalny, ujemne skutki przezimowania, przymrozki wiosenne, powódź, huragan, piorun, obsunięcie się ziemi lub lawina) do wniosku należy dołączyć kopię protokołu oszacowania szkód obejmującego łączne szkody spowodowane przez te zjawiska, sporządzonego przez komisję powołaną przez wojewodę.